Trudnoća
Trudnoća, nadzor prema principima Udruženja perinatologa Evrope
Udruženje perinatologa Evrope preporučilo je pravila i principe koje ginekolog treba provoditi u kontroli zdravlja trudnice i fetusa. Dva su suštinska razloga da se ovi principi i pravila provedu:
- Zdrava majka tokom trudnoće, poroda i nakon poroda, zdrava doilja
- Kontrola rasta i razvoja fetusa, kontrola njegove građe i funkcije, sistema i organa
Dakle, generalni cilj i uloga perinatologa jeste uredna trudnoća, odnsno zdrava majka i zdrava beba. Uredna trudnoća je preduslov za bezbjedan i optimalan porod.
Instrumenti kojima perinatolog ostvaruje ovaj cilj perinatologije su mnogobrojni. Savremena ultrazučna oprema (multidimenzionalna 3D/4D, color doppler, mnogobrojne ultrazvučne tehnike) brojne metode laboratorijske dijagnostike (biohemijske, genetske, citogenetske i kombinovane) i sl.
Zavod Mehmedbašić raspolaže sa nabrojanim bitnim preduslovima da se ostvari željeni cilj: opremu, obrazovan, iskusan i kvalitetan medicinski kadar i znanje te je u mogućnosti da svojim pacijentima ponudi i provodi pravila i principe kontrole zdravlja trudnice i fetusa koje preporučuje Udruženje perinatologa Evrope. Trudnoća nadzirana sistemski prema postulatima struke jeste bezbjedna trudnoća!
Trudnoća po fazama, šta je potrebno znati?
Poštvane trudnice, buduće mame, nudimo vam mogućnost da na jednom mjestu pogledate koje vrste ultrazvučnih pregleda i laboratorijskih pretraga je potrebno raditi u pojedinim fazama trudnoće. Provođenjem protokola nadzora trudnoće koji se zasniva na smijernicama Udruženja perinatologa Evrope, uz svesrdnu pomoć naših ljekara, na ispravnom ste putu da Vi i Vaša bebe budete zdrave i sretne! Trudnoća bez brige i stresa je naš imperativ.
Opšti pregled i savjetovanje
Mjerenje visine i tjelesne mase trudnice, mjerenje krvnog pritsika, Određivanje stepena čistoće i stepena kiselosti (pH) vaginalnog iscjetka, PAPA test (ako nije uzet u posljednjih godinu dana),u rizičnih trudnica briseve na klamidiju, mikoplazmu, ureaplazmu, aerobene i anaerobne mikroorganizme. Savjeti o prehrani. Plan za genetičko savjetovanje ako za to postoji indikacija (tridnica starija od 35 godina ili opterečena porodična anamneza).
Laboratorijske pretrage
Određivanje krvne grupe i Rh faktora, HBsAg, TORCH i HIV, KKS, Fe, UIBC, TIBC, ŠUK, urin
Citogenetske pretrage
U rizičnih trudnica briseve na klamidiju, mikoplazmu, ureaplazmu.
Ultrazvučni pregled
Na ranom transvaginalnom UZ pregledu se detektira: gestacijska vreća, žumančana vreća, embrij, srčana akcija embrija, debljina endometrija i njegova prokrvljenost, žuto tijelo i njegova prokrvljenost, dužina grlića materice.
Opšti pregled i savjetovanje
Mjerenje tjelesne mase trudnice, mjerenje krvnog pritsika, analiza prethodno urađenih laboratorijskih pretraga (period od 6-8 nedjelja gestacije).
Ultrazvučni pregled
Nadzor građe fetusa. Detekcija uredne građe ili anomalija, vizualizira se količina plodove vode, anatomija pupčanika, dužina cerviksa, pozicija buduće posteljice. U ovoj dobi trdunoće se vrši rutinski pregled ultrazvučnih markera prvog trimestra na hromozomske bolesti fetusa (Down-ov sindrom ili na druga hromozomska oboljenja). To su: nuhalni nabor, nosna kost, ciste pupčanika, umbilikalna kila, pielektazije, hiperehogeno crijevo, hiperehogene tačkice papilarnog mišićana srcu, regurgitacija trikuspidalnog ušća, frontomaxilarni ugao. U ovoj gestacijskoj dobi dijagnostička pouzdanost ultrazvučnih markera je 80-90%. Ako se u ovoj gestacijskoj dobi ovim nabrojanim markerima dodaju i specifični biohemijski markeri (“double test”: βHCG i PAPP-A) dobijemo mnogo sigurniji kombinovani skrining. Ova metoda ima najveću pouzdanost od svih pobrojanih metoda skrininga na genetsku bolest fetusa.
Opšti pregled i savjetovanje
Mjerenje tjelesne mase trudnice, mjerenje krvnog pritiska.
Laboratorijske pretrage
U ovom periodu trudnoće mogu biti rutinske ili proširene npr. bris rodnice i grlića materice na klamidiju/ureaplazmu/mikoplazmu, aerobne i anaerobne bakterije, urinokulture, određivanje titra antitijela ukoliko je trudnica Rh negativna ili “0” krvna grupa (ova pretraga se ponavlja u 26.i 34. nedjelji gestacije).
Citogenetske pretrage
Od 16. nedjelje gestacije, rana amniocenteza ukoliko je indicirana kod trudnica starijih od 35 godina, kod trudnica sa opterećenom porodičnom anamnezom, pataloški ili graničan rezultat skrininga (probira) na hromozomske abnormalnosti (ultrazvučni, kombinovani ili biohemijski markeri) nepovoljan. Postupku amniocenteze prethodi genetsko savjetovanje sa genetičarima “Zavoda”.
Ultrazvučni pregled
Svrha ultrazvučnog pregleda u ovom periodu trudnoće je utvrđivanje građe organa i sistema fetusa te određivanje markera drugog trimestra na hromozomske abnormalnosti fetusa. Pretraga se radi u periodu Između 18. i 22. nedjelje gestacije. Detalje pogledajte na 3D-4D ekspertni UZ građe fetusa.
Anomaly scan ili anatomy scan je ekspertni, detaljni pregled građe organa i sistema fetusa. Izvodi se radi otkrivanja eventualnih anomalija ploda čiji se prvi znaci prepoznaju za vrijeme drugog ili trećeg trimestra trudnoće (mikrocefalija, hipoplazija malog mozga, hidrocefalus, agenezija corpus calosum itd). Izvodi se na 3D-4D ultrazvučnoj tehnici. Detalje možete pogledati na: 3D, 4D ekspertni UZ građe fetusa.
Opšti pregled i savjetovanje
Mjerenje tjelesne mase trudnice, mjerenje krvnog pritsika.Nadzor prisustva edema (otoka) na ekstremitetima. Savjeti vezani za dojenje.
Laboratorijske pretrage
OGT test, HbA1c, urin (proteini u urinu), brisevi rodnice na aerobne i anaerobne mikroorganizme. Određivanje titra antitijela i indirektni COOMBS-ov test kod trudnica koje su Rh (D) negativne. Ordiniranje Rhogama ako to rezultat testa zahtjeva.
Ultrazvučni pregled
Kod ultrazvučne pretrage se ponovno kontroliše građa kao i “vidljiva” funkcija organa ploda. Obavezno je određivanje tjelesna mase fetusa (to se obično radi redovno) radi ranijeg otkrivanja eventualnog zastoja rasta ploda. Mjeri se količina plodove vode, određuje stepen starosti posteljice i perfuzija (prokrvljenost), protok arterije umbilicalis i eventualno drugih relevantih krvnih žila fetusa radi otkivanja hronične patnje ploda.
Color Doppler fetusa
Color Doppler je ultrazvučna tehnika koja pokazuje protok krvi kroz krvne žile fetusa (arterijske i venske). Color Doppler ultrazvukom se mjeri brzina protoka u sistoli i dijastoli. Svaka krvna žila ima tipičan zapis protoka (sonogram). Na osnovu sonograma se detektiraju fiziološka ili patološka zbivanja unutar cirkulacije. Na taj način se mogu detektirati i stanja gdje plod zaostaje u rastu i razvoju, gdje ima manju očekivanu tjelesnu težinu za dužinu trajanja trudnoće. Ova stanja se mogu čak i liječiti (“fetus kao pacijent”). Ova metoda je vrlo osjetljiva i za detekciju patnje ploda te se od ove gestacijske dobi može koristiti kao rutinska metoda.
Opšti pregled i savjetovanje
Mjerenje tjelesne mase trudnice, mjerenje krvnog pritsika. Savjetovanje o savladavanju tehnike dojenja i psihofozičkoj pripremi za porod.
Laboratorijske pretrage
KKS, Fe, UIBC, TIBC, ŠUK, urin, određivanje titra antitijela i indirektni COOMBS-ov test (u 34. nedjelji gestacije za Rh (D) neg. trudnice).
Ultrazvučni pregled
Određivanje težine ploda, količine plodove vode, starost posteljice, protok arterije umbilikalis (krvni sud pupčanika), protok kroz arteriju cerebri mediju (krvni sud mozga), mjerenje dužine cervikalne osovine (po potrebi).
Opšti pregled i savjetovanje
Mjerenje tjelesne mase trudnice, mjerenje krvnog pritsika, dogovor i savjetovanje u vezi dovršetka poroda i savjet o dojenju.
Laboratorijske pretrage
Određivanje stepena čistoće i stepena kiselosti (pH) vaginalnog iscjetka, eventualno određivanje briseva na klamidiju, mikoplazmu, ureaplazmu, aerobne i anaerobne mikroorganizme, test na MRSA kod oba roditelja.
Ultrazvučni pregled
Pozicija ploda, tjelesna masa ploda, zrelost ploda i biološka spremnost za porod, zrelost posteljice i kvalitet protoka krvi kroz posteljicu radi ocjene njene spremnosti za porod, određivanje količine plodove vode, aktivnost ploda (biofizičkog profila fetusa).
Unutrašnji pregled
Unutrašnji pregled podrazumjeva ocjenu pozicije, držanja i veličine ploda, odnos prednjačećeg dijela ploda sa kostima zdjelice, procjena o mogućnostima spontanog poroda (što treba nastojati) ili potreba o obaveznom carskom rezu. Ocjenjuje se tzv. Bishop score (parametri koji ukazuju na spremnost grlića materice da se skraćuje, smekšava, otvara, centrira i priprema za normalan porod). Ako spontani porod nije moguć vrši se priprema za carski rez i sve potrebne predoperacijske pretrage.
Kardiotokografija (CTG)
Kardiotokografija je metoda objektivizacije kondicije ploda, i podrazumjeva mjerenje frekvencije rada srca ploda (u sanju mirovanja i kada su prisutne kontrakcije materice). Metoda otkriva rane znake patnje ploda.
Color Doppler aterije umilicalis
Color Doppler je ultrazvučna tehnika kojom mjerimo protok korz arteriju umbilikalis (arterija pupčane vrpce). Najosjetljivija je metoda otkrivanja patnje ploda (čak i naznaku patnje ploda).
Cariff test
Jeste test brojanja pokreta ploda. To je metoda koja služi za otkrivanje patnje ploda. Provodi ga sama trudnica kod kuće po uputstvu i na grafikonu koje dobije u Zavodu.
