Šta su polno prenosive bolesti?
Polno prenosive boesti su infektivne (zarazne bolesti) koje se prenose bilo kojim oblikom seksualnog odnosa. Organizam može biti inficiran bakterijama, gljivicama, virusima, parazitima i protozoama. Prisustvo nabrojanih mikroorganizama u organizmu može proći neopaženo (pacijent bez simptoma) ili su praćeni mnoštvom simptoma: bolom, pojačanim sekretom, promjenom izgleda polnih organa, povišenom tjelesnom temperaturom… U tom slučaju je riječ o akutnom upalnom procesu.
Rizik za oboljevanje je različit u odnosu na pol. Žene imaju veće izglede za oboljevanje od muškaraca. Rizici za oboljevanje zavise i od životnih navika i stila življenja.
Rizični faktori za oboljevanje:
- rano stupanje u polne odnose
- krato vrijeme od prve menstruacije do prvog polnog odnosa (posebno se odnosi na HPV infekcije)
- česta promjena i veliki broj partnera
- novi partner
- nepravilna upotreba kontracepcije (odnosi se na menhaničku zaštitu/kondom)
- anatomske nepravilnosti polnih organa
Svijest i znanje o polno prenosivim bolestima i sprječavanju nastanka polno prenosivih bolesti je veom bitna. Posebno u adolescentnom periodu jer neliječene upale mogu dugoročno dovesti do problema neplodnosti (oštećenje građe i funkcije reproduktivnih organa, promjena građe ćelija na grliću materice). Funkcija i građa reporduktivnih organa žene i muškarca mogu u mnogome biti izmijenjeni u slučaju klinički izraženih upala, ponavljanih upala ili infekcije reproduktivnih organa koji kod pacijenata ne daju nikakve simptome.
U odnosu na dio reproduktivnih organa koji je zahvaćen razlikujemo upale donjeg dijela i upale gornjeg dijela ženskog polnog sistema.
Upale donjeg dijela ženskog polnog sistema
- upala Bartholinijeve žlijezde
- upala rodnice
Uzročnici: kandida, trihomonas, gardnarela vaginalis, klamidija, gonoreja…
Simptomi: pojačana sekrecija, crvenilo i bolnost rodnice, bolni menzesi, bolni spolni donosi, neregularna krvarenja u toku ciklusa..
Terapija: antimikotici, antibiotici, probiotici (laktobacilus)
Upale gornjeg dijela ženskog polnog sistema
Upalu gornjeg dijela polnog sistema žene nazivamo još i zdjeličnom upalnom bolešću (PID eng. pelvic inflammatory disease). U slučaju infekcije upalom su zahvaćeni:
- materica
- jajovodi
- jajnici
- crijeva
Uzročnici i simptomi polno prenosivih bolesti
Uzročnici: Kalmidija, najserija, mikoplazma, ureapalzma
Simptomi: žućkasti vaginalni sekret, bolni menzesi, povišena tjelesna temeperatura, mučnina, povraćanje, bolni odnosi
Terapija: antibiotska (nakon pregleda i konsultacije sa ginekologom!)
Sistemske zarazne bolesti
Sistemske zarazne bolesti koje se prenose polnim putem
U sistemske zarazne bolesti koje se prenose polnim putem spadaju hepatitis B, hepatits C, HIV, sifilis.
Bitno je zapamtiti
Pojava bola, crvenila, pojačane sekrecije, neugode tokom odnosa, pojava krvarenja izvan menzesa su simptomi na koje treba obratiti pažnju, odnosno treba se javiti ginekologu kako bi se postavila pravilna dijagnoza i započelo sa odgovarajućom terapijom. Također nemogućnost zatrudnjivanja nakon godinu dana nezaštićenih odnosa zahtjeva, između ostaloga i detekciju najčešćih uzročnika polno prenosivih boesti. Na ovaj način sprečavamo komplikacije infekcije i dugročne posljedice na opšte i reproduktivno zdravlje.
Prevencija
Pravilno informisanje vezano za nastanak i sprečavanje polno prenosivih bolesti daje vam šansu da izbjegnete neugodna iskustva koja mogu nastati upalnim bolestima koje smo nabrojali. Tražite savjet svog ginekologa, kako se zaštiti, koje preventivne peglede treba uraditi. U slučaju sumnje na neku od opisanih infekcija potrebno se javiti ginekologu. Ginekolog će uraditi pregled, uzeti birseve cerviksa i rodnice (klamidija, mikroplazma, ureaplazma, aerobi i anaerobi, HPV genotipizacija, analize krvi na hepatits, HIV, sifilis…). Na osnovu rezultata analiza donosi se odluka za dalji tretman!
Za sve detalje vezano za polno prenosive bolesti na raspolaganju vam stoji medicinsko osoblje Zavoda “Mehmedbašić”